10.10.2012

Bitirme projesi formu (word dosyası) veya gif dosyası olarak alınabilir (bilgisayarda doldurmak isteyenlerin paint programıyla yazmaları tavsiye edilir.)

2010-2011 eğitim-öğretim yılında Bitirme Projesi 1-2 dersleri için vermeyi düşündüğüm proje konuları aşağıda verilmiştir. Projeler aksi belirtilmedikçe 2 dönemliktir. Ancak 2 dönemlik projeler için ilk dönem uygulamalı çalışma, ikinci dönem ise uygulamadaki eksikliklerin giderilmesi ve rapor hazırlanması şeklinde istiyorum. Öğrencinin ilk dönem başarıyla çalıştıramadığı bir uygulamayla geçebilmesi için, devrenin makul bir tasarımla finaller başlamadan 1 hafta öncesine kadar tamamlanmış olarak gösterilmesini ve finaller bitinceye kadar, çalışmama nedeniyle ilgili tahminler, giderilmesi için yapılanlar ve sonuçlarıyla ilgili çok sayıda denemeyi anlatan gayri resmi nitelikte (ödev yazım kuralları aranmaksızın, el yazısı da olabilir) bir rapor verilmesini isterim.

Kontenjanlar (Normal Öğretim / İkinci Öğretim için) boşsa "○" ,   dolmuşsa "●" biçimlerinde gösterilmiştir.

MSP430 uygulamaları   ○○  /  ○○

MSP430 ailesi, Texas Instruments firması tarafından üretilen, USB'den programlayıcısıyla birlikte bir flash disk büyüklüğünde ucuz mikrodenetleyicilerdir. Esas mikrodenetleyici kartı 3-4 cm² kadar olup üzerinde çok sayıda dijital giriş çıkış uçları ve ADC dönüştürücüsü bulunmaktadır. C ya da C++ ile yazılan programlar derlenip yüklenebilmektedir. Elimde bulunan telsiz (RF) haberleşme yapabilen bir çift mikrodenetleyici kartı ve bir USB programlayıcısı ile kablosuz bilgi gönderip alıcı tarafında ekrana yazdırma gibi (veya öğrencinin önereceği başka bir konu da olabilir) bir iş yapması istenmektedir. Ayrıca yine elimde bulunan telsiz olmayan bir mikrodenetleyici kartı ve bir USB programlayıcısı ile stroboflaş gibi (veya öğrencinin önereceği başka bir konu da olabilir) bir iş yapması istenmektedir.

Multiplexer ve ADC     ○○

Bu projede çoklu analog girişten bir multiplexer (4067 gibi) ve temel entegre düzeyinde tek kanallı hızlı bir ADC elemanıyla ölçümler alınması sağlanarak çok kanallı bir ADC devresi elde edilmesi istenmektedir.

Kuyrukmatik     ○○ / ○○

Bir numara dağıtma merkezli, üç hizmet noktalı, 4 (üçü hizmet noktalarında, biri ortada) sıra numarası göstergeli bir kuyruk sistemi istenmektedir. Hizmet noktalarından düğmeye basıldığında sıradaki numara o hizmet noktasındaki ve ortadaki sıra göstergesinde görüntülenecektir. Numara dağıtma merkezinde fiş verilmesi yerine kolaylık olsun diye ayrı bir alınan sıra numarası göstergesi olacaktır.

Kaynağından yalıtımlı gerilim kaynağı     ○○  /  ○○

Sayısal voltmetre ve ampermetre gibi ölçü aletleri, ölçüm noktalarındaki gerilimden yalıtımlı bir besleme kaynağına ihtiyaç duyarlar. Aynı gerilimi ölçü aletinin besleme kaynağı olarak kullanmak için böyle bir sisteme ihtiyaç vardır. Ölçüm noktasındaki AC veya DC olabilen gerilim yeterli büyüklükteyse bunu doğrultup anahtarlayıp minik bir trafoyla (anahtarlamalı güç kaynağı trafosu) yalıtıp tekrar doğrultup regüleli olarak istenen sabit gerilim değerine (mesela 9V) getiren bir kaynak yapılması istenmektedir. Anahtarlama komutu herhangi bir giriş voltajını, çıkışta istenen sabit voltaj değeri görülecek şekilde ayarlanacaktır. Mesela ölçüm noktasındaki gerilimin 20V-600V aralığında AC veya DC herhangi bir değer olması halinde 9V yalıtımlı çıkış veren bir kaynak olmalıdır. Küçük akımlı olabilir. Bu yöntem, bu sistemin çekeceği akımın, ölçülmekte olan gerilimi fazla etkilemediği durumlarda kullanılabilecektir.

USB protokolüyle bilgi alışverişi

2 dönemlik bir projedir. İlk dönemde USB protokolüyle haberleşme protokolünün öğrenilmesi istenmektedir. Bunun doğrulanması için bilgisayara USB ile bağlanan basit bir devre üzerinde istenilen ledlerin yakılması veya anahtar konumlarının algılanması gerekmektedir. İkinci dönemde ise öğrenilen bu bilgiyle bir uygulama yapılması istenecektir. Bu uygulama şunlardan biri olabilir:
                                  USB destekli PWM                ○○
                                  USB destekli ADC/DAC          ○○

Bu ödevlerin internetten bulunabilecek olanlarla aynı olmaması için anlamayanın yapamayacağı bazı farklılıklar istenecektir.

Üç fazlı değişken sinüzoidal dalga üreteci     ○○

Genlik ve frekansı tüm fazlar için ortak birer noktadan ayarlanacak sinüzoidal dalga üreteci istenmektedir. Genlik ve frekans değişirken yeni frekansa göre fazlararası 120º hep korunmalıdır. Özel tasarım gerektirmektedir. Hazır bulunabilecek bir proje değildir.

Kapı zilinde sekreter   ○○

Zile basıldığında telesekreterlerde olduğu gibi sesli mesaj bırakılması istenecek ancak zilden kumandalı olarak çalıştırılacaktır.

Adım sayıcı   ○○

Sağlık için yürüyüş yapanların işine yarayacak bir cihaz istenmektedir. Bele veya bacağa takılacak bu cihaz, bir ivme sensörü yardımıyla düzenli yürüyüş yapıldığını algılayacak ve adımları sayacaktır. Hatta, yüksek ve düşük frekanslı adımları ayrı ayrı sayarak kalbe faydası olan egzersiz niteliğindeki adımların bilinmesine yarayacaktır.

Rüzgâra göre yönlendirme   ○○

Bir rüzgâr sensörü yardımıyla rüzgârın yönü algılanacak ve bir düzenek rüzgâr yönüyle istenilen (mesela dik) bir açı yapacak şekilde yönlendirilecektir. Bunun için adım motoru kullanılabilir. Bir yelkenin veya rüzgâr türbininin otomatik olarak yönlendirilmesine yarayabilecektir.

Rejeneratif frenleme de yapabilen dc motor sürücü kartı  ○○

Makine Mühendisliği Bölümü ile ortak çalışılacak olup benzinli ve elektrikli çalışabilecek bir arabanın elektrik (dc) motorunu sürecek bir kart yapılacaktır. Darbe genişlik modülasyonu (PWM) ile motor hızlandırılıp yavaşlatılacaktır. Ancak yavaşlatma sırasında mekanik enerji elektrik enerjisine dönüştürülerek aküye yeniden kazandırılacaktır. Ayrıca benzinli motor çalışırken bir yandan da dc makine jeneratör modunda çalıştırılarak aküyü dolduracaktır..

Ayarlı anahtarlamalı güç kaynağı   ○○

AC'den DC'ye doğrultma yapıldıktan sonra bir DC-DC çevirici ile gerilim seviyesi ayarlanacaktır. Opamplı basit bir integral kontrol ile anahtarlamanın görev oranı (duty cycle) otomatik olarak ayarlanarak yükdeğişse de gerilimin istenen değerde tutulması sağlanacaktır. Tercihen mikrodenetleyici kullanılmadan yapılması istenmektedir.

Ses işleme

Tek dönemlik ya da 2 dönemlik seçenekleri vardır.
Tek dönemlik olanda erkek ve bayan sesinin ayırt edilmesi istenmektedir.   ○
2 dönemlik ödevler ise
Konuşma ve müzik sesinin ayırt edilmesi    ○
Konuşmalardaki "eee" seslerinin kesilmesi    ○
Özel bazı harflerin (sesli harfler ya da "sss", "şşş" gibi uzatılabilen sessiz harflerin) algılanması   ○
Horlama sesini algılayarak horlayan kişiyi uyandıracak kulaklık   ○
Yağ tenekesi veya şişe gibi bilinen türde bir depoya darbe vurup sesinden dolu mu boş mu olduğunu anlayan sistem   ○

konularıdır. Fourier dönüşümleri ve modülasyon bilgisi gerektirir.

Telefonu otomatik açıp tuşlanan bilgiyi alma   ●●

Sabit telefon hattına bağlandığında, gelen çağrıda otomatik açarak karşıdan basılan tuşları algılayan ve telsiz olarak bir LCD ekranda gönderip yazdıran bir sistem istenmektedir.

Işık veya elektrik sinyallerinin ilerleme hızının ölçülmesi   ○○

Elektronik gelişmediği zamanlarda ışık hızını ölçmek için aralarında 20km civarında mesafe bulunan iki dağdan birine güçlü bir ışık kaynağı ve önüne bir dişli çark, diğerine de büyük bir ayna konur, dişli çark dönerken arkasından dürbünle diğer dağdaki aynaya bakılırdı. Çark yeterince hızlı dönmüyorsa iki dişli arasından geçen ışınlar karşı dağdaki aynadan yansıyıp aynı dişli aralığından geçip dürbünle bakan gözlemci tarafından görülebilirdi. Çark tam uygun hıza getirildiğinde ise yansıyan ışınlar çarkın dişine çarptığı için gözlemci tarafından görülemezdi. Buradan çarkın kritik dönme hızı, dişli sayısı ve dağlar arası mesafe bilgileri kullanılarak ışık hızı bulunurdu.

Bu projede ise benzer mantığın yüksek frekanslı darbeler halinde ışık veya elektrik sinyalleri gönderilip elektronik karşılaştırmalarla 10-15m civarında bir mesafe içinde ölçülmesi istenmektedir. Işık ile yapılacak çalışmada kaliteli eleman kullanma zorluğu olursa düz (endüktansı en az) iletken kullanılarak elektrik sinyallerinin iletilme hızı da ölçülebilir.

Cıvata, bozuk para vb sayıcı  ○○

Ağırlık esasına dayalı olmadan, cıvata, somun, pul veya bozuk paraları çok hızlı bir şekilde sayan bir sistem yapılacaktır. Sayılacak parçalar yaklaşık özdeş olup özellikleri önceden bilinmektedir. Yöntem olarak mesela parçaları ancak birer birer düşebileceği huni gibi bir delikten düşürüp düştüğü yerde oluşturacağı ses veya sarsıntıları saymak kullanılabilir. Bozuk paraları ince bir silindirde üstüste yığıp yüksekliğini ölçmek kabul edilmez.

Bilgisayar yazısını el yazısına dönüştüren program  ○○

Bir kişinin her karakterden çok sayıda (10 gibi) el yazısı numunesini alınıp karakter görüntüsü olarak kaydedilecek. Sonra bilgisayar yazısını el yazısına dönüştürürken her bir karakter için her defasında aynı değil rasgele farklı farklı (10 numuneden biri) karakter görüntüsü konulacak. Bu işlem word veya open office gibi gelişmiş ve yaygın bir ofis yazı programıyla uyumlu olarak yapılacak. Yazıların renk ve boyutları ayarlanabilecek. Böylece mesela bir yerdeki y harfi diğer y'lerin çoğundan farklı görüneceği için ve yazı mavi renkte yazdırılabileceği için çok dikkat edilmedikçe yazının çıktısının elle yazıldığı zannedilecek.

Formülleri html koduna iliştiren program  ○○

Bir html dosyasında belirli taglar arasına belirli standartta (open office, LaTex gibi basit ascii text olarak) yazılmış formüllerin o kodlarını seçip, onları anlayan programda (open office, LaTex gibi) formüllere dönüştürmeniz, sonra da o formüleri jpg veya gif gibi görüntü dosyalarına dönüştürmeniz isteniyor. Sonra da o formül görüntü dosyalarını o html dosyasında özel taglarınız arasında yazılı kodların yerine görüntü olarak gösterecek kod olarak yerleştireceksiniz. Bir dosyada çok sayıda (onlarca, yüzlerce) formül olabilir. Hepsini otomatik olarak dönüştürebilmeli.